Sülük, hacamat ve akupunktur gibi alternatif yöntemlerle varis tedavisi mümkün değildir. Bu yöntemler geçici rahatlama sağlayabilir ancak varisli damarları ortadan kaldırmaz. Varis tedavisinde etkinliği kanıtlanmış tıbbi yöntemler tercih edilmelidir.
Alternatif yöntemlerin varis üzerindeki etkisi sınırlıdır. Sülük tedavisi ile dolaşımın geçici olarak hızlanması sağlanabilir, ancak kapakçık yetmezliğini düzeltmez. Hacamat ve akupunktur ise yalnızca semptomatik rahatlama sağlayabilir, kesin tedavi sunmaz.
Varis tedavisinde modern yöntemler, lazer, radyofrekans ve skleroterapi gibi girişimsel tekniklerdir. Bu yöntemler, damar kapakçık yetmezliğini kalıcı şekilde ortadan kaldırarak sağlıklı dolaşımı geri kazandırır. Bilimsel kanıtları olmayan yöntemler önerilmez.
Alternatif uygulamalar yalnızca destekleyici olarak düşünülebilir. Ancak varisin ilerlemesini durdurmaz, komplikasyonları önlemez. Bu nedenle en güvenilir ve etkili çözüm, damar cerrahisi uzmanı tarafından uygulanan modern tedavilerdir.
Doppler Ultrason Neden Şarttır?
Etkili bir varis tedavisinin ilk ve en önemli adımı, doğru teşhistir. Bu “sorunlu damar bu galiba” diyerek yapılacak bir tahminle olmaz. Sorunun kaynağını, yerini ve derecesini net bir şekilde ortaya koyan bilimsel bir haritalama gerekir. Bu haritalama işleminin adı Renkli Doppler Ultrasonografi’dir.
Bu ağrısız ve hiçbir zararı olmayan görüntüleme yöntemi, Girişimsel Radyoloji uzmanları tarafından yapılır. Ultrason ile bacaklardaki tüm damar sistemi detaylıca incelenir. Hangi damardaki kapakçığın bozuk olduğu, kan kaçağının nereden başladığı, ne kadar şiddetli olduğu ve hangi yolları izleyerek gözle gördüğümüz varisleri oluşturduğu santim santim belirlenir.
Bu harita olmadan başlanan her tedavi, karanlık bir odada hedefi bulmaya çalışmak gibidir. Modern varis tedavilerinin yüksek başarı oranının sırrı, işte bu görüntüleme teknolojisi sayesinde tedavinin doğrudan sorunun kaynağına yönlendirilmesidir. Alternatif yöntemlerin en temel eksiği ise bu bilimsel teşhis ve haritalama yeteneğinden tamamen yoksun olmalarıdır.
Varise Sülük Tedavisi Yaptırmak Kalıcı Bir Çözüm Sunar mı?
Bu hastaların en çok merak ettiği sorulardan biridir. Kısa ve net cevap: Hayır. Varise sülük tedavisi, varisin altında yatan ana problemi, yani bozuk kapakçığı ve zayıf damar duvarını tedavi edemez. Bu nedenle kalıcı bir çözüm sağlamaz.
Peki sülük ne yapar? Sülüğün etkisi, kan emerken salyasıyla vücuda verdiği bazı biyoaktif maddelere dayanır. Bu salyanın içinde en bilineni, kanın pıhtılaşmasını önleyen “hirudin” adlı maddedir. Sülük, yapıştığı bölgedeki kirli kanı emer ve salgısıyla o bölgedeki kan akışını geçici olarak hızlandırır. Bu durum damardaki basıncı anlık olarak azaltarak kişide bir “rahatlama” ve “hafifleme” hissine neden olur.
Ancak bu etki tamamen geçicidir. Bu durumu dibi delik bir kovaya benzetebiliriz. Kovadaki suyu boşalttığınızda kova hafifler, ama siz o deliği tıkamadığınız sürece kova kısa sürede tekrar suyla dolacaktır. Sülük de varisli damardaki birikmiş kanı geçici olarak boşaltır. Ancak altta yatan kapakçık kaçağı devam ettiği için, kan kısa sürede tekrar aynı yerde birikecek ve tüm şikayetler geri dönecektir.
Varis Sülük Tedavisi Videoları Neden Yanıltıcı Olabilir ve Riskleri Nelerdir?
İnternette “varis sülük tedavisi video” başlığıyla pek çok görüntüye rastlayabilirsiniz. Bu videolarda genellikle işlem sonrası bacağın rahatladığı anlar gösterilir. Ancak bu videoların göstermediği çok ciddi riskler vardır. Varis sülük tedavisi masum bir yöntem değildir ve potansiyel tehlikeleri iyi bilinmelidir. Bu risklerden bazıları şunlardır:
- Ciddi Enfeksiyon: Sülüğün sindirim sisteminde yaşayan Aeromonas isimli bir bakteri, ısırık yoluyla vücuda bulaşabilir. Bu bakteri, basit bir cilt enfeksiyonundan doku çürümesine ve hatta kan zehirlenmesine (sepsis) kadar varabilen çok tehlikeli durumlara yol açabilir.
- Kontrol Edilemeyen Kanama: Sülüğün salyasındaki güçlü kan sulandırıcı etki nedeniyle, sülük düştükten sonra bile ısırık yerinden saatlerce süren kanama olabilir. Bu durum özellikle kan sulandırıcı ilaç kullananlar için büyük risk taşır.
- Alerjik Reaksiyonlar: Sülük salyası, bazı bünyelerde şiddetli alerjik reaksiyonları tetikleyebilir.
- Kalıcı Yara İzleri: Sülüğün ısırık yerleri, genellikle iyileştikten sonra ciltte kalıcı ve estetik olarak hoş olmayan izler bırakır.
Varis İçin Hacamat Yaptıranların Yorumları Gerçeği Yansıtıyor mu?
İnternet forumlarında veya sosyal medyada “varis için hacamat yaptıranların yorumları” gibi başlıklar altında olumlu deneyimlerden bahsedildiğini görebilirsiniz. Ancak bu yorumlar genellikle kişisel ve anlık hislere dayanır, bilimsel bir tedavi etkinliğini göstermez. Hacamatın varisi tedavi etmesi fizyolojik olarak mümkün değildir.
Hacamat, kupalar yardımıyla cilt üzerinde bir vakum oluşturarak, cildin hemen altındaki yüzeysel dokularda kanlanmayı geçici olarak artırır. Bu anlık bir rahatlama hissi yaratabilir. Ancak varisin kaynağı, derinin santimetrelerce altındaki ana toplardamarlardır. Hacamatın bu derinlikteki mekanik bir kapakçık arızasını onarması veya zayıflamış bir damar duvarını güçlendirmesi imkansızdır.
Varis İçin Hacamat Neden Etkisiz Olmanın Ötesinde Tehlikeli Olabilir?
Varis için hacamat yaptırmanın en ironik ve tehlikeli yanı şudur: Bizzat hacamat uygulamalarını anlatan kaynaklar bile, uygulamanın kesinlikle yapılmaması gereken bölgeler (kontrendikasyonlar) arasında “varisli damarların üzeri”ni açıkça belirtir. Yani varis tedavisi için önerilen bir yöntemin, aslında varisli damarlara uygulanması yasaktır. Bu yasağın çok mantıklı sebepleri vardır. Varisli bir bacağa hacamat uygulandığında karşılaşılabilecek riskler şunlardır:
- Damar Hasarı ve Yırtılması: Varisli damarın duvarı zaten basınçtan dolayı incelmiş ve hassaslaşmıştır. Bunun üzerine güçlü bir vakum uygulamak, damarın çatlamasına, yırtılmasına ve cilt altında ciddi kan birikmelerine (hematom) neden olabilir.
- Pıhtı Oluşumunu Tetikleme: Vakumun damar duvarının iç yüzeyine zarar vermesi ve kan akışını bozması, o bölgede pıhtı (tromboz) oluşumunu tetikleyebilir.
- Kalıcı Morluk ve Lekeler: Zaten dolaşımı zayıf olan bir bacakta uygulanan vakum, iyileşmesi çok uzun süren kalıcı morluklara ve lekelenmelere yol açabilir.
- Enfeksiyon Riski: Özellikle cildin çizildiği “ıslak hacamat” tekniğinde, steril olmayan koşullar enfeksiyon için davetiye çıkarır.
Akupunktur Varise Bağlı Şikayetleri Giderebilir mi?
Akupunktur, Geleneksel Çin Tıbbı kökenli bir yöntemdir. Etki mekanizması, vücudun doğal ağrı kesicilerinin (endorfin) salınımını tetiklemek ve sinir sistemini modüle etmek üzerine kuruludur. Bu nedenle akupunktur, varisin neden olduğu bazı semptomları geçici olarak hafifletme potansiyeline sahip olabilir. Akupunkturun potansiyel olarak hafifletebileceği şikayetler şunlardır:
- Ağrı
- Sızı
- Bacak krampları
- Ağırlık hissi
Ancak burada çok önemli bir ayrımı yapmak gerekir: Semptomları hafifletmek, hastalığı tedavi etmek değildir. Akupunktur, kırık bir kolun ağrısını dindirmek için ağrı kesici almaya benzer. Ağrı geçici olarak azalır, ancak altta yatan kırık kemik iyileşmez. Varis yapısal bir sorundur ve akupunktur iğnelerinin bozuk bir kapakçığı onarması veya genişlemiş bir damarı eski haline getirmesi mümkün değildir.
Akupunkturun varis tedavisindeki en büyük riski ise, sağladığı geçici rahatlama hissiyle hastanın gerçek ve etkili tedaviyi ertelemesine neden olmasıdır. Bu gecikme sırasında varis hastalığı sessizce ilerler ve ileride tedavisi çok daha zor olan komplikasyonlara yol açabilir.
Peki Varis Tedavisinde Bilimsel ve Güvenilir Yöntemler Nelerdir?
Neyse ki günümüzde varis, artık çaresiz bir hastalık değil. Son 20 yılda geliştirilen minimal invaziv yöntemler sayesinde, varis tedavisi oldukça konforlu ve başarılı bir şekilde yapılabilmektedir. Bu yöntemler uluslararası sağlık otoriteleri tarafından “altın standart” olarak kabul edilir ve doğrudan sorunun kaynağını hedef alır.
Endovenöz Termal Ablasyon (Lazer veya Radyofrekans): Bu yöntem günümüzde ilk tercih edilen tedavi seçeneğidir. Ultrason rehberliğinde, iğne deliğinden girilerek sorunlu ana damarın içine ince bir lazer veya radyofrekans kateteri yerleştirilir. Verilen kontrollü ısı enerjisiyle bu damar içeriden kapatılır ve kalıcı olarak devre dışı bırakılır. Kapanan damar zamanla vücut tarafından yok edilir ve kan akışı sağlıklı yollara yönlendirilir. İşlem lokal anestezi ile yapılır ve hasta aynı gün normal hayatına dönebilir.
Köpük Skleroterapi: Bu yöntemde damarı kapatma özelliğine sahip bir ilaç hava ile karıştırılarak köpük haline getirilir. Bu köpük, yine ultrason eşliğinde doğrudan sorunlu damarlara veya kılcal varislere enjekte edilir. Köpük, damarın iç duvarını tahriş ederek yapışmasını ve kapanmasını sağlar. Genellikle lazerle ana damar kapatıldıktan sonra geriye kalan daha küçük varislerin temizlenmesinde kullanılır.
Varis Tedavisi İçin Neden Bilimin Rehberliğini Seçmelisiniz?
Tüm bu bilgileri özetlediğimizde, sonuç oldukça nettir. Varis, temelinde mekanik bir arıza olan ilerleyici ve yapısal bir hastalıktır. Başarılı bir tedavi için, bu mekanik arızanın doğrudan ortadan kaldırılması gerekir.
Sülük, hacamat ve akupunktur gibi yöntemler bu temel gerekliliği karşılamaktan uzaktır. Ya sorunun kaynağına ulaşamazlar, ya geçici ve aldatıcı bir rahatlama sunarlar, ya da sadece belirtileri maskeleyerek altta yatan hastalığın ilerlemesine zemin hazırlarlar. Üstelik enfeksiyon, kanama ve damar hasarı gibi ciddi riskler taşırlar.
Buna karşılık, lazer ve köpük tedavisi gibi modern yöntemler sorunun kaynağını Renkli Doppler Ultrason ile net bir şekilde tespit eder ve doğrudan o noktayı hedef alarak kalıcı bir çözüm sunar. Etkinlikleri ve güvenlikleri binlerce bilimsel çalışma ile kanıtlanmıştır.
Unutmayın sağlık şansa veya kanıtlanmamış yöntemlere bırakılmayacak kadar değerlidir. Varis şikayetiniz varsa, zamanınızı ve sağlığınızı riske atmadan, bu konuda uzmanlaşmış bir Girişimsel Radyoloji hekimine başvurarak bilimsel ve güvenilir bir tedavi planı oluşturmak, atacağınız en doğru adımdır.
Prof. Dr. Uğur Özkan, 1975 Adana doğumludur. 1998 yılında Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olmuş, radyoloji uzmanlığını 2003’te tamamlamıştır. 2010’da doçent, 2022’de profesör unvanını aldı. Girişimsel radyoloji alanında damar hastalıkları, varis, venöz yetmezlik, biyopsiler, diyaliz fistülleri ve tümörlerin ameliyatsız tedavisine yönelik çalışmalar yapmaktadır. Türk Radyoloji ve Türk Girişimsel Radyoloji Derneği üyesidir. 2025 itibarıyla Özel Medline Adana Hastanesi’nde Girişimsel Radyoloji Doktoru olarak hizmet vermektedir.
